Tagarchief: straffen

Een gevangenis zonder tralies

Nadat ik ontbeten heb, nestel ik me achter de pc en scroll langs de tweets die er sinds vannacht bijgekomen zijn. Hier en daar klik ik een nieuwsbericht aan, 90% sla ik over, en dan zie ik een tweet van ‏@chrisklomp voorbijkomen die mijn nieuwsgierigheid wekt: ‘Recidive op gevangeniseiland schommelt rond de 30 procent. In rest Noorwegen ongeveer rond de 70 #bastoy‘. Ik heb een fascinatie voor/tevens afkeer van gevangenissen en heb dan ook aardig wat docu’s* over dit onderwerp bekeken. Eigenlijk was ik vandaag van plan om m’n huis een flinke beurt te geven en een rondje lege flessen te lopen, maar na de afwas hou ik het voor gezien en kruip achter de monitor. Een eilandje in de verte doemt op, de wijze woorden van Bear Heart verschijnen op het scherm, twee mannen nemen een duik in het koude water: ‘Det er tvers igjennom frisk!’ Dit is het begin van Bastøy, een documentaire over een Noors gevangeniseiland.

Klik op de foto voor een groter formaat

‘Er zitten verkrachters
, smokkelaars en moordenaars, agressieve mensen, mensen die voor diefstal zitten, alles door elkaar heen’, zegt Michael, die drie jaar heeft gekregen voor een poging tot moord. Hij is een van de 115 gevangenen en maakt meteen duidelijk wat hij met een seksdelinquent zou doen als hij daarmee in een gesloten gevangenis had gezeten. Hier geen tralies voor de ramen, de bewakers zijn ongewapend. Er is veel meer vrijheid, iets waar de meeste mannen in het begin moeite mee hebben, ze zijn niet meer gewend om zelf na te denken, om beslissingen te nemen. Mooie documentaire van Michel Kapteijns, een film over straffen waarbij de essentiële vraag is: worden mensen beter van een gevangenis?
Marjelle

‘Behandel je een mens als een beest
dan wordt het een beest
behandel je een mens als een crimineel
dan wordt het een crimineel
behandel je een mens als een mens
dan wordt het een mens’
Bear Heart, 1996

* ‘Bad Boys’
Veroordeeld

Rechters willen ook zachtere aanpak crimineel Volkskrant 27-11-2012
PvdA: roer moet om bij ministerie van Justitite Volkskrant 27-11-2012
Slimmer straffen beter dan sluiten gevangenissen L1NWS 22-11-2012
Veel gevangenissen gaan dicht NOS.nl 21-11-2012

‘Bad boys’

In een impuls had ik me een tijd geleden opgegeven voor een rechtbanksessie. Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest in rechtspraak en heb zelfs ooit een blauwe maandag rechten gestudeerd. Gevangenissen fascineren me op een bepaalde manier, getuige ook de vele docu’s die ik over dit onderwerp heb gezien, waaronder Septembres1,2, Veroordeeld, Inside Death Row en Behind Bars, bovendien heb ik een groot rechtvaardigheidsgevoel. Daarnaast voel ik aversie tegen het sec opsluiten van mensen, in plaats van er beter uit te komen fungeert de gevangenis vaak als kweekvijver voor toekomstige beroepscriminelen.

Afgelopen woensdagavond toog ik op de fiets naar het Wilhelminaplein waar de rechtbank zetelt. M’n tas en ik kwamen geluidloos door beide detectiepoortjes, eenmaal op de vierde etage bleek ik bepaald niet de enige die op dit idee was gekomen. Voor me zag ik opeens Fréderique Spigt met vriendin opduiken, haar optreden3 een aantal maanden geleden in Blijdorp staat nog vers in m’n geheugen. Rond half acht dromden de mensen zaal 14 binnen, ik kwam terecht naast een familie waarvan de dochter pa al snel toesiste dat ze wég wilde en zoonlief steeds irritante knorgeluiden maakte.

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=cc7CgSNX8aw&feature=related]

Het was leuk om deze nagespeelde zitting bij te wonen. De politierechter, pal onder het portret van Bea, officier van justitie, advocaat en verdachte speelden hun rol met verve. ‘Ik wil niet de meest recente ringtones horen’, zei de eerste semi-streng. Vervolgens begon de strafzaak waarin het om de mishandeling van de vriendin van de verdachte ging onder invloed van alcohol, hij was al eerder veroordeeld en zat nog in zijn proeftijd. Interessant ook om aan het eind het requisitoir van de openbare aanklager en het pleidooi van de advocaat te horen met hun verschillende opvattingen over de hoogte van de strafmaat.

Wie zelf graag een keer een zitting wil bijwonen kan gewoon langsgaan, de meeste zittingen zijn openbaar. Tot slot was er de gelegenheid om vragen te stellen waar behalve Fréderique ook een aantal anderen gebruik van maakten waaronder een paar jonge kinderen. Grappig om te zien dat ze op die leeftijd al zo’n zitting willen bijwonen, goed geluisterd hadden en slimme vragen stelden. Zelf heb ik de kans aan me voorbij laten gaan, als ik twee uur lang niets kan drinken heb ik geen stem meer over, daarnaast ben ik in dit soort situaties soms ook net niet assertief genoeg.
Marjelle

1 Veroordeeld
2 Tijdens het schrijven van dit blog kwam ik deze bijzondere documentaire tegen Levenslang – 10 jaar later (The Farm – 10 Down)
3 Met je hart, met je handen, met je ogen … spreek met elkaar!

Artikelen
VVD’er twijfelt aan nut lange celstraf
Crimesite.nl  08-09-2011
Rechters vinden invoeren van minimumstraffen onzin Elsevier 23-02-2011
Na een taakstraf is er minder recidive dan bij een gevangenisstraf Trouw 11-02-2011
Werkt gevangenisstraf? Kennislink 14-02-2008

Meantime Astrid Seriese van de cd ‘Condemned’
(‘Bad boys’ was niet te vinden op Youtube)