Af en toe bekruipt me dus het gevoel1 dat ik in het verkeerde land ben geboren. De euforie rond Obama’s speech bijvoorbeeld toen hij 7 november werd herkozen vond ik onbegrijpelijk. Obama, de man die meermalen met de hand op het hart beloofde dat Guantánamo Bay2 gesloten zou worden. Nu inmiddels vier jaar later is het kamp nog steeds open. Amerika, land van zgnd. onbegrensde mogelijkheden met 12 miljoen werklozen, 3,5 miljoen daklozen <-> 18 miljoen lege huizen en een staatsschuld van meer dan 16 biljoen dollar. Ook hard werken biedt allang geen garantie meer tegen armoede al wil de president anders doen geloven. Wat betreft het aantal gevangenen staan de Verenigde Staten wel bovenaan, met 2,2 miljoen gedetineerden komen ze op de eerste plaats. Zelfs Pieter Hilhorst ging toen in die speecheuforie mee op Twitter, iemand die ik weleens verstandige dingen heb horen zeggen; hij was wel weer zo sportief om terug te tweeten dat ik een punt had met Guantánamo.
Foto Witold Riedel
Er zijn veel meer voorbeelden waarbij ik soms een andere emotie en afwijkende mening heb dan de meeste mensen. Zoals toen twee vliegtuigen de Twin Towers doorboorden nu alweer elf jaar geleden en iedereen zei dat hierna de wereld nooit meer hetzelfde zou zijn. Of de manier waarop bepaalde oorlogen en conflicten worden verslagen, sommige doden betreurd, duizenden andere vergeten. De momenten waarop ogenschijnlijk brave burgers het opeens volkomen normaal vinden om de ‘vijand’ zonder enige vorm van proces3 neer te schieten. Uitschakelen heet dat eufemistisch in journaaltermen. Of wat dacht je van het op hoog niveau onder het genot van een kop koffie een aantal martelmethoden zoals waterboarding4 de revue laten passeren en besluiten ze toe te passen, maar o wee als het om jóuw vrouw, jóuw kind, jóuw ouders gaat. Af en toe bekruipt me dus het gevoel dat ik op de verkeerde planeet ben geboren, maar dat enkeltje Mars5 is me net een brug te ver.
Marjelle
1 Waarom ik geen aardling ben (part 1)
2 Guantánamo: A decade of damage to human rights Amnesty Int. 11-01-2012
2 10 jaar Guantánamo: Amnesty voert wereldwijd actie Amnesty 09-01-2012
2 Gevangene 345 op Guantánamo Bay: 6-jaar lang gemarteld Volkskrant 11-09-2011
3 Geert-Jan Knoops: ‘In 2011 zijn juridische zekerheden op het spel gezet’ Volkskrant 30-12-2011
4 Waterboarding
5 Mars One Project
10 jaar een aanfluiting van de mensenrechten
Guantanamo Bay werd al snel bekend als de gevangenis waar de meest afschuwelijke schendingen van mensenrechten begaan werden: waterboarding (schijnverdrinking) en andere vormen van foltering en mishandeling, willekeurige opsluiting, geheime detentie, illegale CIA-vluchten en oneerlijke processen voor militaire commissies.
Bij zijn aantreden begin 2009 beloofde President Barack Obama de gevangenis binnen het jaar te zullen sluiten. Hij hield zijn belofte niet. Integendeel, na 10 jaar zitten nog steeds 171 mensen opgesloten op Guantanamo Bay. Twaalf van hen zitten er al sinds begin 2002. 1 van die 12 werd in 2008 door een militaire commissie veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. De andere 11 zijn nog steeds niet aangeklaagd of berecht.
Dit lot treft alle gevangenen op Guantanamo Bay. De meesten van hen zitten voor onbepaalde tijd vast, zonder proces of formele aanklacht. Wie wel is aangeklaagd, krijgt een oneerlijk proces voor een militaire commissie en riskeert de doodstraf. De Amerikaanse overheid zegt dat zelfs gevangenen die onschuldig bevonden worden in een proces toch nog voor onbepaalde tijd kunnen vastgehouden worden. Tot nu toe heeft niemand verantwoording moeten afleggen voor de vele mensenrechtenschendingen die op Guantanamo Bay begaan werden.